گـزیده اخبــار
خانه » اجتماعی » لبـــاس قــرآنــــی و مــدل عــــورت در«حـــجاب» فــقـــه تاریــــخی !
لبـــاس قــرآنــــی و مــدل عــــورت در«حـــجاب» فــقـــه تاریــــخی !

لبـــاس قــرآنــــی و مــدل عــــورت در«حـــجاب» فــقـــه تاریــــخی !

قرآن «لباس جدیدی» معرفی نکرده است که بخواهد به وسیله این لباس مفهوم جدیدی از پوشش بدن زنان (موسوم به «حجاب») به مخاطب ارائه دهد. به عبارت دیگر نوع لباس رایج جامعه مخاطب قرآن مورد قبول شارع بوده است. اما استفاده از همان «خمار» رایج را برای پوشاندن سینه ها (که با لباس رایج نمایان بوده است)، به زنان ایمان آورده توصیه کرده است. عدم توجه به این نکته بدیهی و ساده اما بنیادین، باعث نوشتن هزاران صفحه داستان سرایی های هزار ساله توسط  فقها شده است!فقها و مفتی ها حکم «حجاب» را از لزوم پوشاندن «عورت» انسان استنباط کرده اند! بر اساس «روایات»، نخست مدل فقهی «عورت» را برای بدن زن توسعه داده اند. سپس براساس مفهوم قرآنی پوشیده بودن «آلت تناسلی»، به «حجاب» مورد نظر خود رسیده اند:  پوشاندن کامل بدن زن شامل سر و گردن و مو.از قرن پنجم هجری فقهای عظمای شیعه مدل «عورت» در پوشش زنان را پذیرفته و به ترویج آن پرداخته اند؛ کسانی چون: شیخ طوسی، ابوالصلاح حلبی، ابن براج، ابن حمزه طوسی، ابوالجمد حلبی، علی بن محمد قمی، محقق حلی، علامه حلی، محقق کرکی، محقق سبزواری، مجلسی، فاضل هندی، محقق بحرانی، وحید بهبهانی، کاشف الغطاء، و دیگران [۱].نگاه فقها به جغرافیای بدن زن برای مشخص کردن نواحی استثنا در پوشش، نگاه وارونه به مساله است. قرن ها با این نگاه وارونه به پوشش، چه باب های جدید که در این «مساله فقهی» نگشوده اند و چه بحث ها که نکرده اند و چه رساله های طولانی که ننوشته اند! در حالی که صورت مساله «لباس» در قرآن آسان و روشن است: کدام عضو باید پوشیده باشد. اما در قرآن «لباس» فقط برای پوشاندن آلت تناسلی نیست. «لباس» برای آراستگی و جلوه فرزندان آدم نیز می باشد.زنده یاد احمد قابل از نوادر فقهاست که به حکم وجوب «حجاب» باور ندارد. او پوشش را برای تن می داند و نه پوشاندن موهای سر [۲] [۳]. احمد قابل بر مبنای  تز «شریعت عقلانی» به فقیهان و علمای شریعت هشدار می دهد که نباید «برداشت های ظنی» خود از شریعت را به جامعه تحمیل کنند. با برداشت هایی که محصول امکانات محدود و مغشوش است؛ نمی توان ادعای نامحدود با «قداستی در حد کلام و حکم خداوندی» داشت.

در این راستا احمد قابل بر این باور است که بیش از نود درصد «احکام شریعت» برگرفته از «متون روایی» است که استفاده‌ی از آن مبتنی بر ظن و گمان است (۴).اگر چه در روش فقه سنتی، «عقل» در ادله چهارگانه (قرآن، سنت، عقل، و اجماع) جایگاه خود را دارد؛ اما عملا فقه شیعه بر متون «روایی» شامل سنت پیامبر و روایات ائمه بنا شده است. درباره ناکارایی روش فقه سنتی در استنباط احکام و همچنین مقایسه آن با روش احمد قابل در «شریعت» عقلانی در (۵) بحث شده است. همچنین مدلی بر اساس قرآن برای روش «فهم» دین ارائه گردیده استدر همین راستا با کندوکاو این نوشتار درموضوع پوشش قرآنی ومقایسه آن با «حجاب» فقها، شاید بتوان نقبی زد به برخی علت های ریشه ای ناکارایی روش سنتی فقه در استنباط احکام .مثال دیگری که دراین رابطه مورد واکاوی قرار گرفته است، «سهم امام» است (۶). دردو مثال انتخابی «حجاب» و«سهم امام»، اولی برای جامعه در سطح  وسیع مشکل ایجاد کرده است ودومی برای خود فقیهان اثرات منفی داشته است!در این نوشتار مستقل از این که «حجاب» چیست، نخست درباره مجازات احتمالی آن براساس آیات قرآن بحث می شود. حتی اگر فرض کنیم پوشش مورد نظر قرآن پوشش صد در صدی چادر و روبنده و دستکش است، برای عدم رعایت این حجاب نه در این دنیا و نه در آخرت هیچ مجازاتی تعیین نشده است.در بخش بعدی نوشتار مساله پوشش در آیات قرآن واکاوی شده است. در آیات نور:۳۰ و۳۱ پوشاندن سینه زنان با خماررایج توصیه شده است.مراقبت درنمایان نشدن فروج یا همان «حفظ فروج»، هم به مردان وهم به زنان توصیه شده است. قرآن هیچ پوشش جدیدی معرفی نکرده است. می توان گفت لباس رایج درجامعه قریش باهمه کاستی هایش درپوشاندن آلت تناسلی که ضرورت قرآنی است، کافی بوده است.

جوابی بنویسید

ایمیل شما نشر نخواهد شدخانه های ضروری نشانه گذاری شده است. *

*

بالا