وب سایت نواندیشی به ویب سایت خبری تحلیلی نواندیشی خوش آمدید
انگیزه و یادداشت نواندیشی : چنانچه اطلاع دارید پروژه بزرگترین معدن مس عینک در افغانستان تنها چشم امید چینائی ها بوده است که برای شرکت های گوناگون آن کشور اجازه میدهند تا بدون در نظرداشت مشروعیت ملی و مردمی رژیم های که در جوار تأسیسات پروژه ء مس عینک وه در بیست کیلومتریی شهر کابل مؤقیعت دارد نگهبانی میکنند به معامله بپردازند . چنانچه آخیرأ بویژه پس از تسلط طالبان بر کابل حضور شرکت های چینی که عمدتأ با ترک نیروهای امریکائی از افغانستان محسوس میشود و برای آخرین بار نیز مولوی عبدالسلام حنفی که خودرا معاون اداری ریاست الوزراء امارت اسلامی میخواند با هن ریومن (Hanruimin) رئیس شرکت بین المللی سی‌ان‌پی‌سی‌آی (CNPCI) کشور چین و هیئت همراهش در دفتر کاری خود دیدار نمود.
آقای هن ریومن با ابراز اطمینان از تامین امنیت در افغانستان، علاقه‌مندی شان را برای از سرگیری سرمایه‌گذاری در افغانستان ابراز داشتند.حنفی معاون خود خوانده رئیس الوزرا ی طالبان نیزبه آنان اطمینان داد که گویا امارت اسلامی از فعالیت‌های اقتصادی وبه‌خصوص سرمایه‌گذاری خارجی درعرصه‌های مختلف در کشوراستقبال می‌نماید روی همین انگیزه ما نیز با توجه به این واقیعت شگفت انگیز در تاریخ کشورما که هیچگاه اهداف استعماریی کشور های خارجی اعم از استعماری و استحماری به هر اسم و رسمی تحقق نیافته اند اما تنها کسانیکه مدعی تسلط برافغانستان بوده اند ازاین گونه معاملات دلالی دریافته اند و برای عیش و نوش زندگی شخصی شان به مصرف رسانده اند . که بزرگترین مثال آن همین پروژه بزرگ معدن مس عینک است که درچند کیلومتریی ارگ قرار دارد و از سال های متمادی بدینسو به مثابه وسیله ارتزاقی دلالان مورد بهره قرار میگیرد
محمد ماهاتیر، نخست وزیر مالزی درآگست سال ۲۰۱۸ در پکن، پایتخت چین خطاب به میزبان چینی خود، لی کچیانگ گفت: «ما نسخه جدیدی از استعمار نمی خواهیم.»او در آن زمان به میزبان چینی خود اطلاع داد که کشورش سه پروژه بزرگ اقتصادی را که قرار بود توسط پکن تامین مالی شود، لغو کرده و در آن زمان تأیید کرد که لغو این پروژه¬ها به دلیل مبلغ بالای وام است که ما توان پرداخت آن را نداریم. وی خاطرنشان کرد که در حال حاضر ما به این پروژه ها برای مالزی نیاز نداریم. پروژه های لغو شده یک پروژه راه آهن به ارزش ۲۰ میلیارد دلار علاوه بر دو پروژه در حوزه انرژی به ارزش ۲ ممیز ۳ میلیارد دالر بود.پیش از آن سیرالئون، پروژه ای به ارزش چهارصد میلیون دالر که قرار بود توسط چین برای ساخت فرودگاه دراین کشور غرب آفریقایی بسازد را لغو کرد.ماهاتیر و جولیوس تنها کسانی نبودند که خطر«تله بدهی چین» را احساس کردند. کارشناسان برجسته آفریقایی نیزپیشتر هشدار داده بودند که چین ممکن است کشورهای آفریقایی را دردام بدهی با دادن وام های سنگین به آنها که ممکن است قادربه بازپرداخت آنها نباشند، گرفتار کند. آنها تأکید کردند که اگر پکن به این رویکرد ادامه دهد، ممکن است شروع به تأثیرگذاری بر تصمیمات اقتصادی و سیاسی برخی از کشورهای آفریقایی کند.
چین با سرعت ثابتی برای تبدیل شدن به بزرگترین امپراتوری جهان در حال رقابت با ایالات متحده برای ایجاد نظم جهانی جدید است و از طریق یک ابتکار اقتصادی بزرگ برای هدفی به نام «یک کمربند یک جاده» برای توسعه اقتصادی خود در سطح جهانی کار می کند. اگرچه نرخ های اعلام شده برای این پروژه متفاوت است، اما تا کنون بیش از سیصد میلیارد دالر برای این پروژه هزینه شده است و چین قصد دارد طی ده سال آینده یک تریلیون دالر بیشتر برای این ابر پروژه هزینه کند.بسیاری از کشورها نگاه مثبتی به پول چین نشان داده‌اند و فکر میکنند که این وام‌ها تقریباً رایگان هستند؛ اما واقعیت امر چیزی دیگری را نشان می دهد و آن این است که این وام‌ها از نظر اقتصادی برای کشورهای دریافت کننده بسیار پرهزینه بودند. این قرض ها با ایجاد وابستگی بیش از حد این کشورها به پکن، به دلیل وابستگی عمیق به اقتصاد چین، این کشورها را به شدت وابسته به این کشور می کرد و به بیان ساده تر آینده آنها را در رهن شرکت‌های چینی قرار می داد.برهما چلانی، استاد مطالعات استراتژیک هندی یکی از نخستین کسانی بود که توجه ها را به پروژه های چین که با هدف بهره برداری از منابع در جهان سوم و تسخیر بازارهای محلی با کالاهای بی کیفیت چینی انجام می شود، جلب کرد. از سوی دیگر پکن نیروی کار خود را برای رقابت برای مشاغل محلی به منظور انجام این پروژه ها می فرستد و به هیج وجه به نیروی بومی اجازه ورود و اشتغال را در پروژه های خود نمی دهد، این خاصیت چینی ها است، در نتیجه این کشورها در دام بدهی چین گرفتار می شوند.
موقعیت استراتژیک سریلانکا که واقع در شلوغ ترین خط کشتیرانی بین آسیای شرقی، خاورمیانه و اروپاست، این کشور را به یک آرزوی بزرگ برای چین تبدیل کرد؛ در این راستا پکن حدود هشت میلیارد دلار وام با نرخ بهره 6.3 درصد به این کشور کوچک اهدا کرد که از درصد بالایی درمقایسه با وام های بانک جهانی که نرخ بهره آن بین ۰.25٪ تا ۳٪ است، برخوردار است. درنتیجه، چین ۸۵ درصد از سهام بندراستراتژیک هامبانتوتا رابا قراردادی ۹۹ساله به علاوه حدود ۱۵هزار هکتار نزدیک به این بندررابه بهانه ایجاد یک منطقه صنعتی تسخیر کرد.
